اطلاعات دارویی

آشنایی با مسکن معروف، ایبوپروفن (بروفن)

مهر 20, 1404 توسط دکتر امیرعلی اورندی 0 نظرات

داروی ایبوپروفن (بروفن) چیست؟

ایبوپروفن یک داروی ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAID) است که برای کاهش درد، التهاب و تب به کار می رود. این دارو در درمان دردهای مختلف مانند سردرد، دندان درد، دردهای عضلانی، التهاب مفاصل، قاعدگی دردناک و تب استفاده می شود.

مکانیسم اثر ضد دردی ایبوپروفن:

اثر ضد دردی ایبوپروفن

ایبوپروفن از گروه داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی است که درد، التهاب و تب را کاهش می دهد. وقتی بدن دچار آسیب یا التهاب می شود موادی به نام پروستاگلاندین تولید می کند که باعث ایجاد درد و تورم می شوند. ایبوپروفن با مسدود کردن ساخت این مواد (پروستاگلاندین ها) در بدن باعث کاهش درد و التهاب می شود. به عبارتی، این دارو جلوی سیگنال های درد را می گیرد و به همین دلیل احساس درد کم می شود و تورم نیز کاهش می یابد .

دستور مصرف در بزرگسالان: این دارو، تنها توسط پزشک قابل تجویز است.

اثر ضد التهابی ایبوپروفن

در بیماران دارای خطر یا سابقه بیماری های قلبی عروقی، بیماری های گوارشی، اختلال عملکرد کلیه، بیماری مزمن کبدی یا اختلالات خونریزی دهنده، استفاده از ایبوپروفن باید با احتیاط یا پرهیز همراه باشد. در بیماران دارای خطر خونریزی گوارشی (مثلا افرادی که داروهای ضد پلاکت دوگانه یا داروهای ضد انعقاد مصرف می کنند، سن بالای ۶۰ سال یا مصرف دوزهای بالا) توصیه می شود همزمان از مهارکننده های پمپ پروتون استفاده شود. همچنین توصیه می شود از کمترین دوز مؤثر و برای کوتاه ترین مدت زمان ممکن استفاده کنید. در زیر مواردی که این دارو توسط پزشکان برای کاهش التهاب یا درد نسخه می شود را مشاهده می کنید. (فراموش نکنید دوزهای مصرفی تنها طبق نظر پزشک تجویز می گردند.)

اثر ضد التهابی ایبوپروفن (تنها با نظر پزشک)

برای التهاب (مثلاً درآرتریت های مرتبط با بیماری های روماتیسمی):

دوز خوراکی: ۴۰۰ تا ۸۰۰ میلی گرم هر ۶ تا ۸ ساعت یک بار
حداکثر دوز روزانه: ۳.۲ گرم

(برخی از پزشکان برای مصرف مزمن معمولاً حداکثر دوز ۲.۴ گرم در روز را توصیه می کنند، مگر در زمان تشدید بیماری که ممکن است تا ۳.۲ گرم در روز برای چند هفته تا بهبود تشدید تجویز شود.)

مصرف ایبوپروفن برای درد (به صورت تک درمانی یا همراه با سایر درمان ها) (تنها با نظر پزشک)

تزریقی یا خوراکی:۲۰۰ تا ۴۰۰ میلی گرم هر ۴ تا ۶ ساعت در صورت نیاز، یا ۶۰۰ تا ۸۰۰ میلی گرم هر ۶ تا ۸ ساعت در صورت نیاز
حداکثر دوز روزانه : ۳.۲ گرم
در درد پس از جراحی، ممکن است دوزها به صورت منظم و برنامه ریزی شده تجویز شوند.
برخی از متخصصان برای مصرف مزمن، حداکثر دوز معمول ۲.۴ گرم در روز را پیشنهاد میکنند زیرا دوزهای بالاتر با افزایش عوارض جانبی همراه است.

مصرف برای کاربرد ضد دردی ایبوپروفن بدون نسخه

خوراکی: ۲۰۰ میلی گرم هر ۴ تا ۶ ساعت در صورت نیاز؛ در صورت عدم بهبود، می توان دوز را به ۴۰۰ میلی گرم هر ۴ تا ۶ ساعت افزایش داد.
حداکثر دوز روزانه: ۱.۲ گرم
استفاده بیش از ۱۰ روز بدون دستور پزشک توصیه نمی شود.

(دوزهای نوشته شده در بالا، تنها برای برخی از موارد با نظر پزشک هستند، در صورت استفاده برای سایر انواع دردها و …، میزان مصرف متفاوت خواهد بود که باید مجددا توسط پزشک تنظیم شوند.)

چه مواردی را باید پیش از مصرف ایبوپروفن به پزشک اطلاع دهیم؟

مصرف ایبوپروفن

اگر به این دارو، هر جزء از آن، یا هر دارو، غذا یا ماده ی دیگری حساسیت دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین در مورد نوع واکنش های حساسیتی که تجربه کرده اید با پزشک خود صحبت کنید.

در موارد زیر با پزشک خود مشورت کنید:

اگر به آسپیرین یا داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAIDS) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن حساسیت دارید.
اگر تا به حال دچار آسم ناشی از مصرف داروهای سالیسیلات مانند آسپیرین یا داروهای مشابه این دارو شده اید.
اگر دچار هر یک از این مشکلات سلامتی هستید: خونریزی گوارشی یا مشکلات کلیوی.
اگر نارسایی قلبی (ضعف عملکرد قلب) دارید.
اگر اخیراً دچار حمله ی قلبی شده اید.
اگر همزمان از داروی (NSAID) دیگر (داروهای ضد التهاب هم خانواده) داروهای سالیسیلات مانند آسپیرین یا داروی پمترکستد (pemetrexed) استفاده می کنید.
اگر برای باردار شدن دچار مشکل هستید یا در حال بررسی وضعیت باروری خود می باشید.
اگر باردار هستید قصد بارداری دارید، یا در زمان مصرف این دارو باردار شده اید.

(مصرف این دارو در دوران بارداری، به ویژه از هفته ی ۲۰ بارداری به بعد، ممکن است به جنین آسیب برساند. در صورتی که در بازه ی بین هفته ی ۲۰ تا ۳۰ بارداری هستید تنها در صورت تجویز پزشک این دارو را مصرف کنید. اگر بیش از ۳۰ هفته باردار هستید، این دارو را مصرف نکنید.)

پزشک و داروساز خود را از تمام داروهایی که مصرف می کنید (اعم از داروهای تجویزی بدون نسخه محصولات طبیعی یا ویتامین ها) و همچنین وضعیت های پزشکی خود مطلع سازید. بدون مشورت با پزشک مصرف هیچ دارویی را شروع، قطع یا دوز آن را تغییر ندهید.

نکات مهم در هنگام مصرف دارو ایبوپروفن :

به تمام ارائه دهندگان خدمات سلامت خود اطلاع دهید که این دارو را مصرف می کنید.
اگر قرار است این دارو را برای مدت طولانی مصرف کنید، آزمایش های خونی دوره ای انجام دهید، در این خصوص با پزشک خود مشورت کنید.
مصرف داروهایی مانند این دارو ممکن است باعث افزایش فشار خون شود. فشار خون خود را طبق توصیه پزشک بررسی کنید.
پیش از مصرف الکل، با پزشک خود مشورت کنید.
اگر سیگار می کشید، با پزشک صحبت کنید.
اگر مبتلا به آسم هستید، با پزشک مشورت نمایید؛ زیرا ممکن است نسبت به این دارو حساس تر باشید.
مقدار دارویی که پزشک تجویز کرده را رعایت کنید. مصرف بیشتر از دوز توصیه شده می تواند خطر بروز عوارض شدید را افزایش دهد.
این دارو را بیش از مدت زمان تجویز شده توسط پزشک مصرف نکنید.
ممکن است در حین مصرف این دارو احتمال خونریزی افزایش یابد. مراقب باشید تا از آسیب دیدگی جلوگیری شود. از مسواک نرم و ماشین ریش تراش برقی استفاده کنید.
داروهای مشابه این دارو می توانند خطر نارسایی قلبی را افزایش دهند. در افرادی که از پیش دچار نارسایی قلبی هستند، مصرف این دارو می تواند خطر سکته قلبی، بستری شدن در بیمارستان و عوارض خطرناک را افزایش دهد. در این باره با پزشک مشورت کنید.
خطر حمله قلبی و مرگ ناشی از مشکلات قلبی در افرادی که پس از حمله قلبی، داروهایی مانند این دارو را مصرف می کنند، بیشتر است. با پزشک در این باره مشورت نمایید.
اگر مبتلا به فنیل کتونوری (PKU) هستید، با پزشک مشورت کنید؛ زیرا برخی از فراورده های این دارو ممکن است حاوی فنیل آلانین باشند.
این دارو ممکن است خطر ابتلا به نوعی التهاب مغز به نام “مننژیت آسپتیک” را افزایش دهد. در صورت بروز علائمی مانند سردرد، تب ، لرز، تهوع شدید یا استفراغ، سفتی گردن، بثورات پوستی، حساسیت به نور، خواب آلودگی یا گیجی، فوراً با پزشک تماس بگیرید.
داروهایی از این دسته ممکن است باعث بروز مشکلات کبدی شوند که در برخی موارد کشنده بوده اند. در صورت مشاهده علائم آسیب کبدی مانند ادرار تیره، خستگی، کاهش اشتها، ناراحتی یا درد شکمی، مدفوع رنگ پریده، تهوع یا استفراغ، یا زردی پوست و چشم ها، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
در افراد ۶۰ ساله و بالاتر، این دارو باید با احتیاط مصرف شود زیرا خطر بروز عوارض جانبی بیشتر است.
داروهای NSAID (داروهای ضد التهاب هم خانواده) مانند این دارو ممکن است بر تخمک گذاری (آزاد شدن تخمک) تأثیر بگذارند و باروری را مختل کنند. این اثر پس از قطع دارو قابل برگشت است. در این خصوص با پزشک مشورت نمایید.
اگر در حال شیردهی هستید، حتماً به پزشک اطلاع دهید؛ لازم است درباره ی خطرات احتمالی برای نوزاد با پزشک مشورت شود.

عوارض جانبی مهمی که نیازمند تماس فوری با پزشک هستند:

هشدار / احتیاط:

اگرچه ممکن است نادر باشد، برخی افراد هنگام مصرف یک دارو دچار عوارض جانبی بسیار شدید می شوند. در صورت بروز هر یک از علائم زیر که می توانند نشان دهنده یک عارضه جانبی شدید باشند، فوراً به پزشک اطلاع دهید یا فوراً به اورژانس مراجعه کنید:

علائم واکنش آلرژیک مانند: بثورات پوستی، کهیر، خارش، پوست قرمز، متورم، تاول دار یا پوست ریزی) با یا بدون تب)؛ خس خس سینه؛ احساس گرفتگی در قفسه سینه یا گلو؛ مشکل در تنفس بلع یا صحبت کردن؛ گرفتگی غیرعادی صدا؛ یا تورم دهان، صورت ، لب ها، زبان یا گلو.
علائم خونریزی مانند: استفراغ یا سرفه همراه با خون؛ وجود خون در ادرار؛ مدفوع سیاه یا قرمز، خونریزی از لثه ها خونریزی غیر طبیعی واژینال، کبودی بدون علت یا کبودی هایی که بزرگتر می شوند؛ یا خونریزی ای که قابل کنترل نیست.
علائم مشکلات کلیوی مانند: ناتوانی در دفع ادرار، تغییر در میزان ادرار، وجود خون در ادرار یا افزایش ناگهانی و شدید وزن.
علائم افزایش پتاسیم خون : مانند ضربان قلب غیر طبیعی؛ احساس گیجی؛ ضعف، سبکی سر یا سرگیجه؛ احساس غش؛ بی حسی یا گزگز؛ یا تنگی نفس.
علائم افزایش فشار خون مانند: سردرد شدید یا سرگیجه، غش کردن یا تغییر در بینایی.
تنگی نفس، افزایش شدید وزن یا تورم در دست ها یا پاها.
درد یا فشار در قفسه سینه یا ضربان قلب سریع.
ضعف در یک سمت بدن، مشکل در صحبت کردن یا فکر کردن، اختلال در تعادل، افتادگی صورت در یک سمت یا تاری دید.
احساس خستگی یا ضعف شدید.
وزوز گوش.
درد شدید در ناحیه کمر.
تغییر در بینایی.
واکنش های شدید پوستی ممکن است در اثر مصرف این دارو ایجاد شوند، از جمله سندرم استیونز-جانسون (SJS) و یا (TEN) و سایر واکنش های جدی. گاهی ممکن است اندام های داخلی نیز درگیر شوند. این واکنش ها می توانند کشنده باشند. در صورت مشاهده علائمی مانند پوست قرمز ، متورم، تاول دار یا پوسته پوسته، قرمزی یا تحریک چشم ها؛ زخم در دهان ، گلو ، بینی ، چشم ها، ناحیه تناسلی یا سایر نقاط بدن؛ تب؛ لرز؛ درد بدن؛ تنگی نفس یا تورم غدد لنفاوی، فوراً به مراکز درمانی مراجعه کنید.

سایر عوارض جانبی احتمالی ایبوپروفن :

تمام داروها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. با این حال، بسیاری از افراد هیچ عارضه ای را تجربه نمی کنند یا فقط دچار عوارض خفیف می شوند. اگر هر یک از این عوارض جانبی یا هر عارضه ی دیگری شما را اذیت می کند یا برطرف نمی شود، با پزشک خود تماس بگیرید:

یبوست، اسهال، درد شکم، ناراحتی معده یا استفراغ
سوزش سر دل (ریفلاکس)
نفخ
سرگیجه

در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف دارو ایبوپروفن چه باید کرد؟

فرآورده های خوراکی:

اگر این دارو را به طور منظم مصرف می کنید، در صورت فراموشی یک نوبت، به محض یادآوری آن را مصرف کنید.
اگر زمان مصرف نوبت بعدی نزدیک است، نوبت فراموش شده را رها کرده و طبق برنامه ی عادی خود ادامه دهید.
از مصرف همزمان دو دوز یا مصرف دوز اضافی خودداری کنید.
در بسیاری از موارد این دارو به صورت ” در صورت نیاز” مصرف می شود. آن را بیشتر از مقدار تجویز شده توسط پزشک مصرف نکنید .